Bullebakken: Doorbreek het taboe?

TNO definieert bullebakken (pesten) als 'herhaald ongewenst negatief gedrag, waartegen iemand niet in staat is zich te verdedigen'. Bullebakken kan direct gericht zijn tegen de persoon, waaronder steeds kleinerende en vernederende opmerkingen maken, voortdurend kritiek geven, fysiek aanvallen of bedreigen met geweld. Vaker zal het bullebakken achter iemands rug om plaatsvinden, zoals iemand isoleren, buitensluiten en negeren of roddelen, het verspreiden van kwaadaardige geruchten, leugens en valse beschuldigingen.

Pesten op de werkvloer leidt tot zo’n vier miljoen extra verzuimdagen per jaar. Dat levert werkgevers een kostenpost op van €900 miljoen aan loondoorbetaling. Per jaar. Met zulke bedragen snap je niet dat werkgevers hun kop zo in het zand blijven steken.

Bullebakken op de werkvloer is een serieus probleem. Slachtoffers verliezen het plezier in hun werk, raken gedemotiveerd, functioneren slechter en kunnen te maken krijgen met psychische problemen die uiteindelijk kunnen leiden tot (langdurige) uitval.

TNO schrijft hier (download ook de factsheet) dat toegeven dat je gepest wordt op je werk niet gemakkelijk is. Er ligt voor volwassenen een groot taboe op om toe te geven de voetveeg te zijn en veel werknemers zoeken de schuld bij zichzelf. Slachtoffers schamen zich vaak en houden liever hun mond dan dat ze bij hun leidinggevende aan de bel trekken. Of ze kunnen niet bij de leidinggevende terecht omdat die juist degene is die pest[1].

Het is zo eenvoudig om de werknemer, die gepest wordt, nog verder in de slachtofferrol te duwen door juist hen het taboe te laten doorbreken. Nee, TNO, het is niet de taak van een slachtoffer om dat te doen, maar het is juist de taak van de leidinggevende of organisatie om de bullebakken effectief aan te pakken. Zij moeten te allen tijde zorgen voor een veilige werkomgeving.

Het lijkt zo fijn om als manager of organisatie een cursus, themadag, beleid, workshop of wat dan ook te organiseren, maar dat alles stopt het bullebakken nooit. Het slachtoffer voelt zich door iedereen in de steek gelaten, want bullebakken worden niet aangepakt door de leidinggevenden en denken daardoor vrij spel te hebben met hun grensoverschijdend gedrag. Juist dát taboe moet doorbroken worden.

[1] Thornton: Corrosive Leadership (or Bullying by Another Name): A Corollary of the Corporatised Academy? in Australian Journal of Labour Law – 2004