Het brein van Dries van Agt

Dries van Agt (1931-2024) volgde het gymnasium in Eindhoven. Vervolgens studeerde hij rechten aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Na enige omzwervingen rolde hij in 1969 de politiek in voor de Katholieke Volkspartij (KVP). Zijn vaardigheid om behendig politiek te manoeuvreren leidde tot een drietal kabinetten die zijn naam droegen.

Na zijn politieke loopbaan werd hij in 1984 nog even Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant, maar zijn solistische optreden stuitte op irritatie van de gedeputeerden en Van Agt liet 'zijn provincie' al snel in de steek.

Laat ik voorop stellen dat ik nooit een fan van Dries van Agt geweest ben. Zijn anachronistische manier van spreken deed mij altijd gekunsteld aan, alsof het aangeleerd was om de buitenwacht te laten weten dat hij een gestudeerd en belezen man was.

Als ik Van Agt zag, voelde ik steeds dat het een man was die een geheim met zich meedroeg. Ik had visioenen van misbruik door priesters en dat Dries van Agt ooit besloten had om die vreselijke ervaringen in zijn brein te verstoppen. Deurtje dicht, slot er op en nooit meer over praten.

Maar van mensen, die jaren in een Duits concentratiekamp opgesloten hebben gezeten en daar de vreselijkste dingen hadden meegemaakt, weten we dat ze hun ervaringen nooit vergeten. Dat wegstoppen en zwijgen niet werkt.

Het kwaad dat je zo lang hebt weggestopt zal bij het stijgen der jaren als zwarte slootmist door kieren en gaten van je brein wegsijpelen. Vervolgens kan het onbewust grote schade veroorzaken en dan kun je in het geval van Dries van Agt onverhoeds als rabiaat antisemitisch 'uit de kast komen'. Het is stuitend om te zien hoe zo'n ooit gevierd politicus zich laat fêteren door zwakzinnigen als Simon Vrouwe of Gretta Duisenberg.

Het is te eenvoudig om te denken dat Dries van Agt simpelweg dement aan het worden is. Voortschrijdende dementie is als een donkere deken die steeds meer over je herinneringen wordt getrokken. Je vergeet steeds meer.

Van Agt is niets vergeten. Juist dat is zijn probleem. Jammer dat professor Jan Bastiaans er niet meer is[1]. Lees mijn recentie over het boek van Bram Enning over de niet geheel onkreukbare Bastiaans hier.

[Update 03 juni 2019] Het brein van Dries van Agt is stuk. Zie hier. 
[Update 21 juni 2021] Dries van Agt zegt lidmaatschap CDA op. Zie hier. Het genoegen is geheel wederzijds, want de partij zat danig in zijn (of haar) maag met het rabiate anti-semitisme van Van Agt.
[Update 09 februari 2024] Dries van Agt is op 93-jarige leeftijd overleden, zo maakte The Rights Forum bekendgemaakt. Dat is het antisemitische clubje dat door Van Agt is opgericht dat zich omfloerst een 'kenniscentrum op het gebied van de kwestie-Israël en de Palestijnen' noemde.

[1] Bram Enning: De oorlog van Bastiaans: de LSD-behandeling van het kampsyndroom – 2009